Meta, akıllı gözlük pazarındaki liderliğini kaybetmek üzere olabilir. Çinli teknoloji devi Alibaba, Şanghay Yapay Zeka Zirvesi’nde Quark AI adlı ilk yapay zeka destekli akıllı gözlüğünü tanıttı.

Quark AI ve Şanghay Yapay Zeka Zirvesi
Alibaba, 2025 Temmuz ayında düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi’nde Quark AI adlı yapay zeka destekli akıllı gözlüğünü kamuoyuna tanıttı. Şanghay’da gerçekleştirilen bu zirve, Çin’in yapay zeka alanındaki küresel rekabetçi konumunu sergilediği önemli bir platform oldu.
Dünya Yapay Zeka Konferansı (WAIC), sadece teknoloji firmalarının yeni ürünlerini tanıttığı bir etkinlik olmakla kalmayıp, aynı zamanda Çin hükümetinin yapay zekayı ulusal kalkınma planının merkezine yerleştirdiği ve bu alanda dünya ile rekabeti artırmayı hedeflediği mesajlarını da güçlendirdi. Zirvede Alibaba’nın yanı sıra Baidu, Huawei ve SenseTime gibi teknoloji devleri de yapay zeka tabanlı çözümlerini sundu.
Quark AI, Alibaba’nın geliştirdiği büyük dil modeli Qwen ve yapay zeka asistanı Quark ile entegre çalışan, yalnızca bir gözlük değil, kullanıcısıyla doğal dilde iletişim kurabilen ve günlük yaşamı kolaylaştıran bir yapay zeka deneyimi sunan cihaz olarak ön plana çıktı. Şirket yetkilileri, Quark AI’ın yazılım ve donanımı birleştirerek yapay zekanın fiziksel dünyaya entegrasyonunda önemli bir adım olduğunu belirtti.
Alibaba’nın Yapay Zeka Stratejisi
Alibaba, yapay zeka stratejisinde yalnızca yazılım geliştirmeye değil, donanım ve entegre ile ekosistem yaratmaya da odaklanıyor. Şirketin büyük dil modeli Qwen, doğal dil işleme, görsel tanıma, karar destek sistemleri gibi çoklu yapay zeka görevlerini üstlenirken, Quark adlı mobil uygulama ise kullanıcılara kişisel asistanlık ve kişiselleştirilmiş öneriler sunuyor.

Quark AI gözlüğü, bu iki teknolojinin birleştiği noktada fiziksel bir ürün olarak öne çıkıyor. Gözlük, Qwen’in bilgi işleme kapasitesiyle kullanıcının sesli komutlarını anlayıp yanıtlayabiliyor; Quark uygulaması ise etkileşimi destekleyen ve bulut tabanlı yapay zeka sistemine erişimi sağlayan ara yüz görevi görüyor. Böylece Alibaba, yapay zekayı sadece dijital dünyada değil, kullanıcıların günlük hayatında da aktif hale getirmeyi hedefliyor.
Quark Ai Meta’ya Rakip Mi? Diğer Rakipleri Kimler?
Quark AI, özellikle Meta’nın Ray-Ban işbirliğiyle geliştirdiği akıllı gözlüklere rakip olarak konumlandırılıyor. Meta’nın gözlükleri temel olarak sosyal medya içerik üretimi, fotoğraf çekimi ve mesajlaşma gibi işlevlere odaklanırken, Quark AI yapay zekayı merkeze alarak çok daha kapsamlı bir kullanıcı deneyimi sunmayı amaçlıyor.
İlk olarak Meta’ya rakip gösterilmesinin sebebi de diğer akıllı gözlüklerin Meta kadar geniş kitlelere hedef olmaması ve teknolojik olarak henüz o seviyeye çıkamamış olmasıdır. Örneğin; Apple’ın Vision Pro’su artırılmış gerçeklik alanında farklı bir segmentte yer alıyor ve yüksek fiyatıyla daha niş bir kitleye hitap ediyor. Xiaomi ve Huawei gibi Çinli firmalar ise henüz global pazarda yaygın bir ürünle boy göstermese de benzer teknolojiler üzerinde çalışıyor.
Google’ın geçmişteki Google Glass denemeleri başarısızlıkla sonuçlanmış ve projeyi sonlandırmıştı. Samsung ise bu alanda henüz somut bir ürün sunmadı.
Alibaba’nın Quark AI ile piyasaya getirdiği ürün, yapay zekayı sadece yazılımda değil, günlük yaşama entegre eden bir vizyonla rakiplerinden ayrılıyor.

Quark AI Gözlüğün Özellikleri ve Çıkış Tarihi
Alibaba tarafından açıklanan Quark AI’nın öne çıkan özellikleri şöyle:
- Eller serbest telefon görüşmeleri
- Gerçek zamanlı çok dilli dil çevirisi
- Doğrudan müzik akışı
- Toplantı kayıtlarının metne dönüştürülmesi
- Navigasyon ve harita desteği
- Dahili kamera
- Alipay ile temassız ödeme
- Taobao üzerinden doğrudan alışveriş
Gözlüğün 2025’in sonuna doğru Çin’de satışa sunulması planlanıyor. Küresel pazara açılım tarihine dair henüz resmi açıklama yapılmadı. Cihazın batarya süresi ve fiyatı da ilerleyen dönemlerde paylaşılacak. Alibaba, erişilebilir fiyat politikasını benimsediğini belirtiyor.
Quark AI Gözlüğü İçin Pratik Kullanım Senaryoları
Gözlük, çeşitli kullanıcı gruplarına farklı avantajlar sağlıyor. İş insanları için toplantı notlarının otomatik olarak yazıya dökülmesi, günlük ajanda yönetimi gibi işlevler sunuyor. Turistler ise gerçek zamanlı dil çevirisi sayesinde yabancı ülkelerde kolayca iletişim kurabiliyor. Görme engelli bireyler için çevresel algılama ve sesli yönlendirme desteği bağımsızlığı artırıyor. Öğrenciler ise derste not tutma, okuma-yazma destekleri gibi fonksiyonlardan yararlanabiliyor. Ayrıca Taobao üzerinden doğrudan alışveriş imkanı günlük yaşamı kolaylaştırıyor.
Alibaba’nın Quark AI hamlesi, yapay zeka destekli giyilebilir teknoloji pazarında rekabeti artıracak ve Meta gibi şirketlerin hakimiyetini zorlayacak önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Quark AI’ın Çin’de başlayacak serüveni, küresel pazara açılmasıyla teknoloji dünyasında dengeleri değiştirebilir.