Etken yapay zeka (Agentic AI), son zamanlarda sadece veri üretimi konusunda değil, aynı zamanda hedeflere ulaşma konusundaki yetenekleriyle de göze çarpıyor. Göze çarpan bu detaylarla yapay zeka dünyası hızlı adımlarla ilerleme kaydetmektedir. Peki, etken yapay zeka nedir? Üretken yapay zeka (Generative AI) ile farkları nedir? Bu iki önemli kavramı beraber inceleyelim.
Agentic AI Nedir?
Etken yapay zeka, kendi kendine karar verebilen, çevredeki faktörlerle iletişime geçerek hareket edebilen yapay zekâ sistemlerine denir.
Agentic AI Özellikleri
- Çevresel algılama: Ortamdaki verileri toplayan temel özelliktir. Yapay zekanın ne yapacağına karar vermesinde en önemli adımdır.
- Karar verme: Toplanan veriler ışığında en uygun planı yapma ve harekete geçmek için aksiyon almaya hazır olma evresidir.
- Hareket etme: Algılama ve karar verme evresinden sonra gerçekleşir ve plan doğrultusunda hareket eder. Örneğin, robotu hareket ettiren süreç gibi.
- Amaç hedefi: Planın sonucunda istenilen hedefe ulaşma evresidir. Amaçlar sabit ve değişken şeklinde olabilir.
- Otonom: Fiziksel bir insan müdahalesi olmadan, sadece robotlar veya yapay zekâ aracılığıyla çalışabilir.
- Süreklilik: Yapay zekâlar çoğunlukla 7/24 kesintisiz çalışabilirler. Hızlı aksiyon alabilme yeteneklerine sahiptirler.
Üretken AI (Generative AI) Nedir?
Üretken yapay zeka, yeni ve kişisel içerikler oluşturabilen YZ sistemidir. Sisteme giren verileri analiz ederek öğrenilen kalıplar aracılığıyla program sonucunda yeni ve özgün çıktılar üretir. Büyük çoğunluğu derin öğrenme ve dil modelleri ile eğitilir ve öğrendiği veriler ile çalışmalarına devam eder.
Agentic AI ile Generative AI Arasındaki Farklar Nelerdir?
- Etken yapay zekada amaç, hedeflere ulaşmak ve bu yoldaki planlamayı yapmaktır. Üretken yapay zekâda ise amaç, veri üretmektir.
- Agentic AI, tek başına görevleri planlarken; Generative AI, resim, müzik gibi içerikler üretir.
- Agentic AI’nın en önemli örneği OpenAI GPTs iken; Generative AI’nın en önemli örneği ChatGPT’dir.
- Etken yapay zeka, görevler için düşünüp hareket ederken; üretken yapay zeka, elde olan verilerle yeni çıktılar oluşturur.
- Agentic AI, kısa ve uzun vadeli olmak üzere hafızaya sahipken; Generative AI’da bu imkan ya kısa sürelidir ya da hiç yoktur.
- Üretken AI’da yaratıcılık fazladır, özgürlük azdır. Etken AI’da ise yaratıcılık belirli sınırlar içerisindeyken özgürlük fazladır.
Sonuç olarak, bu iki yapay zeka sistemi farklı amaçlara ve işlevlere sahip iki ayrı teknoloji kazanımıdır. Her iki yapay zeka teknolojisi de bu alanda önemli çalışmalar yapmakta ve birbirini tamamlamaktadır. Gelecekte bu iki sistemin nasıl gelişeceğini hep birlikte yaşayarak göreceğiz.
