Exascale veri merkezleri, günümüzdeki teknolojik ilerlemeler, veri işleme gücündeki sürekli artışla birlikte, veri merkezlerinin evriminde çeşitli aşamalardan geçmeye yanıt olmak için ortaya çıkmaktadır. Ancak bu ilerleme, talebin hızla artmasıyla birlikte, dünya genelinde daha fazla pazarın inşa edilmesine ve kapasitenin aşılmasına yol açmaktadır. Özellikle, 20 MW ile 50 MW arasında değişen hiper ölçekli veri merkezlerinin dahi talebi karşılamada zorlandığı bir dönemdeyiz. Bu durum, bulut hizmetleri, dijital medya ve yapay zeka gibi büyük oyuncuların daha büyük teknolojileri kullanma ihtiyacını doğurmuştur.
Bu ihtiyaç, 50 MW’lık hiper ölçekli veri merkezlerinden 500 MW’ın üzerinde exascale veri kampüslerine kadar çeşitlenmektedir. Şu anda, rafa giden gücün 5 veya 10kW’dan 50 veya 100kW veya daha fazlasına ulaştığı bir gigawatt çağına giriyoruz. Bu durum, geleneksel şebekelerin yeterli elektrik sağlamakta zorlanması ve yeni araçlar ve teknolojilere duyulan ihtiyacı beraberinde getirmektedir.
Exascale Veri Merkezleri: JUPITER’un Yükselişi
Exascale veri merkezleri, günümüzdeki artan güç talebine karşı etkili bir cevap olabilir. Özellikle, EuroHPC JUPITER süper bilgisayarının modüler veri merkezi inşası gibi projeler, bu yeni nesil merkezlerin önemli bir örneğini sunmaktadır. Alman araştırma merkezi Jülich adına seçilen Eviden, EuroHPC JUPITER süper bilgisayarının gelecekteki modüler veri merkezinin inşasını üstlenmektedir. Bu projede, Avrupa’nın ilk exascale süper bilgisayarını barındırmak ve 500 milyon Avroluk AB finansmanıyla desteklenmektedir.
Jules Verne, 2025’teki Fransız exascale süper bilgisayarı ise Fransa’nın exascale süper bilgisayar girişimini temsil etmektedir. Jules Verne adı verilen bu bilgisayar, 2025 yılında Fransa’nın exascale hedefine ulaşmak amacıyla geliştirilmektedir. Exascale süper bilgisayarlar, çok yüksek performanslı hesaplama yeteneklerine sahip, büyük veri setlerini işleme kabiliyeti olan ve bilimsel araştırmalardan endüstriyel uygulamalara kadar geniş bir yelpazede kullanılan güçlü bilgisayar sistemleridir. Avrupa’nın üçüncü exascale öncesi süper bilgisayarı MareNostrum5, önümüzdeki aylarda kullanıma açılacak. MareNostrum5 süper bilgisayarına Türkiye’de katkı verdi.
Exascale Veri Merkezlerinin Avantajları
Exascale veri merkezleri, yerinde veya yakın enerji üretiminden daha iyi ölçek ekonomilerine, daha verimli güç kullanımına kadar bir dizi avantaj sunmaktadır. Ayrıca, su kullanımını, atık saptırmayı ve karbon emisyonlarını daha etkin bir şekilde yönetme yeteneğiyle çevresel sürdürülebilirlik konusunda da ilerleme kaydetmektedir.
Ancak, bu tür merkezlerin karşılaştığı önemli bir sorun, büyük miktarda güç sağlama ihtiyacıdır. Şebeke operatörleri, bu talebi karşılamakta zorlanmaktadır. Exascale veri merkezlerinin ihtiyaç duyduğu megavatları sağlamak için geleneksel şebekelerin yetersiz kalması anlamına gelmektedir.
Exascale Veri Merkezleri ve Güç Depolama
Exascale veri merkezleri için yerinde veya tesis yakınında güç depolama, ani artışlara veya kesintilere karşı güvenilirlik sağlama konusunda önemli bir rol oynayabilir. Bu, dağıtım zamanlarını hızlandırabilir ve yenilenebilir enerji kaynaklarını daha etkili bir şekilde kullanma fırsatı sunabilir.
Exascale veri merkezleri, teknolojinin hızla evrildiği bir dönemde yüksek performanslı bilgi işlem sistemlerinin gereksinimlerini karşılamak için yeni bir nesil çözümler sunmaktadır. Ancak, bu çözümlerin sürdürülebilirlik, güvenilirlik ve verimlilik odaklı bir şekilde inşa edilmesi önemlidir. Exascale veri merkezleri, geleceğin büyük teknolojik zorluklarına uyum sağlama ve bu zorlukları aşma potansiyeline sahiptir.
Veri dünyasının bu denli geliştiği zamanlarda sizlerde kendinize ve kariyerinizde ön plana çıkmak isterseniz veya geliştirmek isterseniz ”Veritabanı Dünyasına Yolculuk: Çeşitlilik İçinde Birlik” yazımızla bu hedeflerinizi gerçekleştirmeye bir tuş uzaklığında yakınsınız!
