Hayatımızın her alanında yer almaya başlayan yapay zeka teknolojisi finans sektöründe de önemli ölçüde kullanılıyor. Fintech teknoloji ile dijital bankacılık uygulamalarına dahil edilen yapay zeka teknolojileri ile müşteri hizmetleri, risk yönetimi, dolandırıcılık tespiti ve kredi değerlendirmesi işlemler kolaylıkla yapılabiliyor.
Fintech Nedir? İlk Ne Zaman Kullanılmaya Başlandı?
Fintech, finansal teknolojilerin kısaltması olarak karşımıza çıkmaktadır. Dijitalleşen dünyada bankacılık işlemlerinin de dijitalleşmesi güzel bir gelişmeydi. İlk olarak 80’li yıllarda kullanılan bu teknolojilerin evreleri vardır. Bunlar şu şekildedir;
- Fintech 1.0: Bu evrede finansal verilerin ilk kez sınırlar arasında taşınması sağlandı. Yani daha çok alt yapı ile ilgili bir evredir. 50’li yıllarda ise nakit para taşıma zorunluluğu kalktı ve kredi kartları devreye girdi.
- Fintech 2.0: Bu evre ise bankalar ile ilgili bir evredir. Modern Fintech başlangıcıdır ve ilk ATM bu dönemde kurulmuştur.
- Fintech 3.0: Bu evrede kripto para dünyasına giriş yapıldı. 2009 yılında Bitcoin v.01 piyasaya sürüldü. Kısa sürede farklı kripto para birimleri de ortaya çıktı. Öte yandan Akıllı telefonlar yaygınlaştı bu cihazlar finansal işlemler konusunda insanların birincil aracı haline geldi. Google Wallet 2011 yılında, Apple Pay ise 2014 yılında tanıtıldı.
- Fintech 3.5: Dijital bankacılığın yaygınlaştığı dönemdir.
- Fintech 4.0: Blokchain teknolojileri ve açık bankacılık terimlerinin yoğunlaştığı günümüz teknolojisini temsil eder. Dolandırıcılığı ve kara parayı önleyen yapay zeka çözümleri tanıtıldı. Ayrıca bu modeller insan davranışlarını analiz eder, buna göre tahminler üretir. Yine entegre ödeme sistemlerinin popülerleştiği bir dönemdeyiz.
Bankalar işlemlerini hızlandırmak ve yapay zeka teknolojisininden yararlanmak için Fintech girişimlerine ciddi yatırımlar yapmıştır. Bu teknoloji büyüyor ve yakında ekonominin büyük bir kısmında yer alacak. Bu yüzden fintech okuryazarlığına sahip olmamız çok önemlidir.
Fintech Ve Yapay Zeka
Fintech teknolojisinin özellikle son yıllarda bu kadar önemli bir hal alması yapay zeka merkezli çalışıyor olmasıdır. İnsanların belki de en hassas olduğu ve garanti olarak gördüğü şey maddi varlıklarıdır. Bu noktada bu varlıkları yönetmek adına yapay zekalı girişimler oldukça dikkat çekiyor. Peki yapay zeka tam olarak ne yapıyor?
Yapay zeka destekli sanal botlar müşterilere 7/24 hizmet verir ve sorunlarını bir müşteri temsilcisine gerek kalmadan hızlıca çözebilmektedir. Yapay zekanın büyük veri analizi yeteneği sayesinde dolandırıclık girişimlerine hızlı bir şekilde müdahale edilmektedir. Kredi değerlendirme süreçlerinde müşteri geçmişi ve alışkanlıkları daha kapsamlı değerlendirildiği için kredi skorlanması daha doğru yapılabiliyor. Kısacası yapay zeka bu teknoloji ile birleştirildiğinde sektörde daha dinamik ve yenilikçi çözümler üretilmeye başlanmıştır.
Fintech Yapay Zeka Teknolojisinin Kullanıldığı Yeni Girişimler
- Geçtiğimiz haziran ayında Apple Pay yeni bir özelliğini duyurdu. “Tap to cash” teknolojisi ile İphone kullanıcıları telefonlarını birbirine dokundurarak dijital ödemelerini daha pratik bir şekilde gerçekleştirebilir.
- Binlerce şirket tarafından kullanılan ITSM, CRM, ERP ve IIoT çözümlerine MindDX ile tek noktadan erişilebiliyor. Ayrıca bu teknoloji dijital dönüşüm anlamında şirketlere yardımcı olmaktadır.
- TRAI yani “Türkiye Yapay Zeka Girişimleri” Ocak 2025 tarihinde güncellemiş olduğu yapay zeka girişimleri haritasında çeşitli finansal çözümlere de yer verdi.
- QR ve temassız ödeme çözümlerinin artmasıyla çeşitli işletmeler için maliyeti azaltacaktır. Kredi ve banka kartları ile temassız ödeme nerdeyse yüzde 70’lere vardı. 2025’te bu kullanım artacaktır. Mastercard kredi ve banka kartı gibi fiziksel ürerünler için son 5 yıla girdiğimizi öngörüyor. Bulut hizmetlerinin de benimsenmesi ile 2030 yılında tüm ödemeler dijital yöntemlerle gerçekleştirilecek.
Yapay zeka artık hayatımızın parçası haline geldi. Finans sektörü ise ekonominin kalbinde yer alıyor. Bu gibi alanlar daha fazla dikkat ve titizlik ister. Yapay zeka ile insan gözünden kaçabilecek ayrıntılar daha kolay farkedilip çözüm üretilebilir. Güvenlik her alanla önemli olduğu gibi finans sektöründe ayrı bir öneme sahiptir. İnsanlar varlıklarını güvenli bir şekilde yönetip saklamak ister. Hatta varlık yönetiminde hazır yapay zeka robotları kullanılarak çeşitli kazançlar elde edilebilir.
Sonuç olarak, yapay zeka finans sektöründe devrim niteliğinde değişiklikler yaratmaya devam ediyor. Bu teknolojilerin daha da geliştirilmesi ve etkin kullanımı, finansal hizmetlerin daha güvenli, hızlı ve verimli bir şekilde sunulmasını sağlayacaktır. Gelecekte, yapay zeka çözümlerinin ekonominin büyük bir kısmında yer alması bekleniyor. Bu nedenle, fintech okuryazarlığına sahip olmak ve bu alanda sürekli olarak kendini geliştirmek büyük önem taşıyor.
