Alibaba AI Çip Üretti

• Yazar: Can Kepenekoğlu
• 18 Oct 2025
• 5 dk okuma

Alibaba AI Çip ile küresel yapay zeka ve çip teknolojisinde dikkat çeken bir hamle yaptı. Şirket bir ticaret girişimi olarak bilinse de gelirinin büyük kısmı bulut bilişim hizmetleri oluşturuyor. Geliştirdiği yeni nesil yapay zeka çipiyle birlikte, hem kendi ekosistemini hem de Nividia gibi dev rakiplere meydan okumayı hedefliyor.

Şu an test aşamasında olan Alibaba yapay zeka çipi, Taiwan Semiconduktor Manifacturing tarafından üretiliyor. Özellikle yapay zeka modellerinin eğitimi ve çalıştırılması gibi gibi konularda yüksek kapasiteli, performanslı çipler büyük önem taşıyor. Alibaba, bu yıl 3 yıl içinde yapay zekaya en az 380 milyar yuan (yaklaşık 45 milyar euro) yatırım yapacağını duyurmuştu.

Yapay zeka çipleri neden bu kadar önemli?

Son yıllarda ki yapay zeka gelişimleri, büyük oranda donanım gücüne dayanmaya başladı. Yani ne kadar işlem gücü o kadar veri işleme gücü. Dil modelleri, görüntü işleme sistemleri hatta otonom araç teknolojileri gibi teknolojiler her geçen gün gelişirken yüksek işleme teknolojisi gerektiriyor. Öte yandan son yıllarda sıçrama yapan bu teknolojiler doğal olarak rekabeti de beraberinde getiriyor. Bu bağlamda ABD şirketleri başı çekse de artık bu rol ikiye bölünebilir. Çin yapay zeka çip atağı ile ilerleyen dönemlerde teknoloji de farklı boyutlara ulaşabilir.

Çin’in Çip Stratejisi ve Alibaba’nın Rolü

Nvidia geliştirdiği H100 GPU'su sayesinde şu an sektörde ki en güçlü yapay zeka işlemcilerinden biri olarak konumlanıyor. Bu aşamada ABD ve Çin'in teknoloji savaşın da olduğunu belirtmekte fayda var. Geçtiğimiz yıllarda işlemcilere yönelik ihracat kısıtlamaları gündeme geldiğinde Nvidia H20 çipini Çin için geliştirdi. Bu duruma karşın da Çinli firmalar, kendi çiplerini geliştirmek için çalışmalara başladılar. İşleme gücü olarak bakıldığında NVidia H20 firmanın geliştirdiği ve kullandığı H100 kadar işlem kapasitesine sahip değil. Ayrıca Çin hükümeti Nvidia H20 çipinin Alibaba gibi teknoloji şirketlerinin satın alması konusunda baskı yaptı. Alibaba çip teknolojisi bakımından Nvidia'nın en büyük müşterisi olduğunu belirtmekte fayda var.

Alibaba’nın Yeni Yapay Zeka Çipinin Özellikleri

Şirketin tanıttığı yeni yapay zeka çipi, özellikle yüksek hesaplama gücü, düşük enerji tüketimi ve bulut tabanlı entegrasyon kolaylığı ile öne çıkıyor. En önemli unsur ise Alibaba'nın kendi bulut hizmeti olan Alibaba Cloud için optimize edilmiş olması. Performans olarak büyük dil modellerini eğitmek için ölçeklenebilir hesaplama gücü içeriyor olması. Verimlilik bakımından daha az enerji tüketmesi ve dolayısıyla maliyet avantajı sağlaması. Farklı yapay zeka alanlarında sorunsuz entegrasyon sunması çoklu iş alanlarında kolaylık sağlaması. Ayrıca Alibaba cloud altyapısı barındırması ve tam uyumlu çalışması. Bu özellikler çipi yalnızca Alibaba için değil, küresel anlamda yapay zeka geliştiricileri için daha cazip bir hale getirebilir.

Nvidia ile karşılaştırma

Nvidia bilindiği üzere yıllardır yapay zeka teknolojilerinin yapısını oluşturan cuda platformu ve GPUları ile pazar lideri konumunda bulunuyor. Ancak Alibaba yapay zeka çipi, özellikle Çin pazar için stratejik avantaj sağlayabilir.

• Maliyet Avantajı: Alibaba, Nvidia’ya kıyasla daha uygun fiyatlı çözümler sunabilir. Bu etkinin önemli ölçüde Çin'in kendi üretimi olması ve başta iç piyasasında kullanacak olması maliyet bakımından avantaj sağlıyor.
• Erişilebilirlik: ABD’nin çip ihracatına yönelik kısıtlamaları nedeniyle Çin’de Nvidia ürünlerine erişim zorlaşırken, Alibaba’nın çipi yerli bir alternatif oluşturuyor.
• Ekosistem Gücü: Alibaba Cloud ile entegre çalışan çip, kullanıcılar için uçtan uca çözüm sağlıyor.

Bu karşılaştırma şu an için küresel düzeyde Nvidia'yı global düzeyde geride bırakacak düzeyde olmasa da planlanmış bir rekabet başlattığı bir gerçek.

Nvidia’ya Rakip mi, Alternatif mi?

Alibaba AI çipi şimdilik Nvidia'nın liderliğini tehdit eder boyutta olmasa da, Çin pazarı olarak ciddi potansiyel taşıyor. Kendi ekosistemine dahil olarak çalıştırılan bu hamle ile iç pazarda büyük oranda başarılı olabilir. Aynı zamanda şirketi, e-ticaret statüsünden çıkarıp global anlamda adından söz ettiren teknolojik bir güç haline getirebilir. İlerleyen zamanlarda, kullanılmaya başlandığında rekabetin boyutu belirlenecek.

Gelecekte Ne Olabilir?

Önümüzdeki dönem de bir kaç senaryo öne çıkabilir;

• Çin İç Pazarı Güçlenecek: ABD kısıtlamaları devam ettiği sürece Alibaba ve diğer Çinli üreticiler, ülke içinde Nvidia’nın boşluğunu hızla doldurabilir. Bu durum ABD tarafını rahatsız etse de güçlü altyapısı rekabeti karşılar nitelikte görünüyor.
• Küresel Rekabet Artacak: Alibaba’nın çipinin uluslararası pazarda kabul görmesi halinde, Nvidia için gerçek bir rakip doğabilir. Zaman ne gösterir bilinmez iki tarfa çeşitli hamlelerle üstünlük kurmak isteyebilir.
• Teknolojik Olgunlaşma Zaman Alacak: Çipin henüz test aşamasında olması, küresel ölçekte rekabet için birkaç yıla daha ihtiyaç duyulacağını gösteriyor.
• Yapay Zeka Ekosisteminde Çeşitlilik: Geliştiricilerin tek bir üreticiye bağımlı olmaktan kurtulması, daha sağlıklı ve rekabetçi bir ekosistem yaratabilir. Kullanıcılar iki sisteme de geçiş yaparak daha üretken ve ilerleyici bakış açısıyla üretimler yapabilir.