İsviçre’nin İlk Açık Kaynak LLM’i Apertus Yayınlandı

• Yazar: Mert Acar
• 18 Oct 2025
• 3 dk okuma

2 Eylül 2025 tarihinde EPFL, ETH Zurich ve Swiss National Supercomputing Centre (CSCS) gibi kamusal araştırma kurumlarının ortak çabasıyla üretilen, %100 açık kaynaklı, şeffaf ve çok dilli, yapay zeka büyük dil modeli (LLM) Apertus yayınlandı.

Swiss AI Initiative (İsviçre Yapay Zeka Girişimi) olarak adlandırılan kamusal araştırma grubu, şeffaflık, çeşitlilik ve Generative AI (Üretken Yapay Zeka) açısından bir dönüm noktası olarak görülen Apertus’u; güvenilir, egemen ve kapsayıcı bir yapay zeka modelinin nasıl geliştirilebileceğine dair bir yol haritası sunabilecek kapasitede olduğunu açıkladı.

Apertus AI Nasıl Kullanılır?

Yapay zeka dil modeli şu an da Apertus Hugging Face platformu üzerinden mimarisi, eğitim verileri ve dokümantasyonu incelenmek üzere esnek bir açık kaynak lisansı ile erişime açık olsa da, uzmanlar tarafından kolaylıkla indirilip projelere entegre edilebilir. Ancak genel kitle için yapay zeka dil modelini pratik olarak kullanmak ve denemek için sunuculara, bulut kaynaklarına veya özel arayüzlere ihtiyaç duyuluyor.

1 Eylül tarihinde başlayan ve 5 Ekim 2025 tarihine kadar devam edecek olan Swiss {ai} Weeks etkinliğinde tanıtılmaya başlanan Apertus AI, ilk kez Swiscom aracılığıyla Public AI Inference Utility ortaklığıyla bu etkinlikte kullanıma sunuldu. Ayrıca dil modelini test etmek isteyenler Apertus’u ilk kez Chatbot formatında Public AI web sitesini ziyaret ederek deneyimleyebilir.

Apertus AI’ın Amacı Ne?

Apertus AI’ın teknik lideri ve ETH Zürih’te Araştırmacı olarak görev alan Bilim İnsanı Imanol Schlag, Apertus Swiss AI modelinin tamamen kamu yararına hizmet etmesi için üretildiğini açıkladı.

Swisscom Araştırma Direktörü Daniel Dobos ise; Apertus, kamu yararına hizmet eden ve İsviçre’nin dijital egemenliğini güçlendiren güvenli ve sorumlu bir yapay zeka ekosistemi şekillendirme taahhüdümüzü gösteriyor, diye ekledi.

Apertus AI’ın Öne Çıkan Özellikleri Neler?

Apertus AI açık kaynak ve şeffaflık özelliklerinin yanı sıra güçlü teknik özelliklere de sahiptir. İşte Apertus AI özellikleri:

Yapay Zeka Dünyasına Yenilikçi Yaklaşım

Yapay zekanın demokratikleşmesi ile yapay zeka uygulamaları ve niteliklerinin daha adil bir şekilde yaygınlaştırılması konuşulurken; Meta, OpenAI ve xAI’ın sektörü tekelleştirme çabaları yapay zekanın tabana yayılmasını frenliyor.

Ancak Apertus AI’ın tamamen açık kaynaklı olması ve kamu kurumları tarafından kamu yararına geliştirilmesi yapay zeka dünyasına yenilikçi bir yaklaşım getiriyor.

Apertus AI Şeffaf ve AB Yapay Zeka Yasalarına Uygun

Şeffaflığı merkezine yerleştiren Apertus yapay zeka dil modeli; kapsamlı dokümantasyonu, eğitim materyallari ve kaynak kodu ile %100 açık kaynak özelliğiyle dikkat çekiyor.

Ayrıca Apertus İsviçre’nin veri koruma ve telif hakkı yasaları ile AB Yapay Zeka Yasası şeffaflık ilkelerine uygun olarak geliştirildi.

Bununla birlikte; eğitim verileri kamuya açık verilerden oluşturuldu ve web sitelerinin opt-out isteklerine (Robots.txt vb.) saygı duyacak şekilde geliştirildi.

Apertus AI Teknik Özellikleri

• 8 milyar ve 70 milyar parametreden oluşan iki sürüm mevcut.
• Apertus AI 1000 dilden fazla biliyor. Bu diller arasında Türkçe’de var.
• Apertus AI çok büyük bir veri kümesi (yaklaşık 15 trilyon token) üzerinde eğitildi.
• Kamu kurumları tarafından kamu yararı için üretilmiş ve tamamen açık kaynak kodlu bir LLM.
• EPFL–ETH Zurich–CSCS ekibi tarafından düzenli güncellemeler planlanıyor.
• Hugging Face’teki model sayfasından ve Public AI altyapısı üzerinden erişilebilir