Vergi Denetim Kurulu Kurgan

• Yazar: Can Kepenekoğlu
• 18 Oct 2025
• 5 dk okuma

Türkiye'de dijitalleşme süreci hızla devam ediyor. Sadece özel sektör ve iştirakleri değil kamu kurumlarında da yayılmaya devam ediyor. Vergi Denetim Kurulu sahteciliği azaltma ve benzeri kapsamlarda yeni bir adım atıyor. Kurgan(Kuruluş Gözetimli Analiz) ile sahtecilik ve vergi kaçakçılığı konusunda mücadelede kullanılacak.

Yeni sistem ile vergi denetim süreçlerinde şeffaflığı arttırmayı hedeflerken, yapa zeka araçlarından faydalanarak geliştirilen Kurgan ile mali açıdan işletmeler kontrol altına alınacak. Süreç, Ekim ayı itibariyle resmi olarak başlayacak. Bu tarihten sonraki işlemler dikkate alınarak sistem kullanılacak.

Kurgan Nedir?

Kurgan, Vergi Denetim Kurulu tarafından geliştirilen, kayıt dışı dışı ekonomi, vergi düzenleme, belge de sahtecilik gibi konularda olumsuzlukları tespit etmek için geliştirilen dijital denetim platformudur. Sistem büyük veri setleri kullanarak, algoritmalar desteği ile binlerce işlemi raporlayabilecek. Başta vergi süreçlerinin dijitalleşmesi ile birlikte işleyiş, çok daha hızlı ve doğru bir şekilde istenen amaç doğrultusunda kullanılabilecek. Vakit kaybetmeden ceza işlemi uygulanabilecek.

Kurgan sistemi bu aşamada belirli risk teşkil eden durumları işaretleyerek, tespit edilmesini kolaylaştıracak. Örneğin bazı alım satımlarda beyan edilenlerin gerçek olup olmadığı konularında analiz yapabilecek. Somut adımlar atılmasını kolaylaştıracak.

Sistemin öne çıkan katkıları;

• Gerçek zamanlı analiz: Anlık işlem takibiyle riskli hareketleri hızlıca tespit eder. Daha kısa sürede harekete geçilip aksiyon alınmasında kolaylık sağlar.
• Yapay zeka tabanlı öngörü: Geçmiş verilerden öğrenerek gelecekteki olası sahtecilik yöntemlerini tahmin edebilir. Eski mükelleflerin yerine yeni açılmış işletmelere yönelerek, güncel durum analizi yapacak ve önlem alınmasına katkıda bulunacak.
• Şeffaflık: Vergi uyumunu artırarak adil rekabet ortamına katkı sağlar. Ayrıca sahte evrak düzenleyenler de yakın takibe alınacak.

Ekonomi ve İş Dünyası İçin Önemi

Türkiye ekonomisi bilindiği üzere kayıt dışı kurulan işletmeler her dönem gündeminde olmuştur. Bu bağlamda hem devlet gelirlerini hem arttırmak hem adil rekabet düzeyini korumak açısından Kurgan sistemi ile önemli bir aşama kaydediyor. Ayrıca iş dünyası için de dolaylı fayda sağlıyor. Vergi konusunda, yasal olarak herhangi bir problemi olmayan işletmelerin haksız rekabete uğramasının önüne geçilebilir kılıyor.

Sürdürülebilir olarak da güven olgusunu güçlendirir. Yatırımcılar ve yeni işe ortamına girecekler için önünü görebilmek en büyük avantajlardan birisi. Kurgan sayesinde güvenli iş ortamı sağlanarak öngörülebilir iş ortamı oluşturulabilir.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz ay X hesabından yaptığı açıklamada mali belgelerde sahtecilik konularında yeni döneme girileceğini belirtti.

https://twitter.com/memetsimsek/status/1958085296563593361

Kurgan'ın Kullanım Alanları

Kurgan, veri altyapısı sayesinde farklı odakları birleştirerek ideal bir kullanım sunuyor. En çok kullanılabilecek alanlar ise; Vergi beyannameleri, bankacılık ve finans işlemlerinde gerçekleştirilen süreçler daha detaylı izlenebilme yetisi kazandırabilir. Ticari fatura, irsaliyeler gerektiği takdirde yine takibe alınıp incelemeye alınabilir. Uluslararası ticaret verileri, ülkeye girip çıkan finansal raporlar da dahil bir çok konuda takip ve işleme alma gibi prosedürleri uygulayabilir.

Dijital altyapı sistemleri ile bu tür alt konular belgelere dayandığı için zincirleme gerçekleşen süreçlerde usulsüzlükler çok daha çabuk tespit edilme imkanı sunuyor.

Global Uygulamalarla Kaşılaştırma

Kurgan sisteminin diğer ülkelerde uygulanan dijital denetim sistemleri ile karşılaştırıldığında işleyiş bakımından oldukça ileri bir adım olarak göze çarpıyor. OECD(Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü) Türkiye, ABD, Almanya, İtalya, Portekiz, İngiltere gibi ülkeler ele alındığında sanayi ve kamu işbirliği odaklı işleyişlerin takibini dijital sistemlerle yapmaya başlıyor. Özellikle İngiltere(Nebius ve Nscale) yapay zeka tabanlı denetimler 2026 yılı itibariyle kullanıma başlanacak. Bu açılardan bakıldığında sadece Türkiye'de değil uluslar arası ölçekte dikkate değer bir girişim olabilir.

Olası Zorluklar

Her yeni teknolojik uygulamada olduğu gibi Vergi Denetim Kurulu'nun geliştirdiği sistemde beraberinde çeşitli zorlukları beraberinde getirecektir. Örneğin;

• Veri güvenliği: Büyük veri analizi sırasında toplanan bilgilerin güvenliği kritik önemde. Herhangi olumsuz durumda bilgilerin çalınması gibi, yüksek güvenlik koruması gerekir.
• Teknik adaptasyon: Müfettişlerin ve kurum çalışanlarının sisteme uyumu zaman alabilir. Personel açısından yeni kullanılacak sisteme hazırlık süreci geliştirilebilir.
• Hatalı tespit riski: Yapay zeka algoritmaları yanlış pozitif sonuçlar üretebilir, bu da şirketler için zaman ve maliyet açısından ek yük getirebilir.

Dijital Dönüşüm Ne İfade Ediyor?

Vergi Denetim Kurulu, Kurgan ile yapay zeka destekli dijitalleşmede adımlar atmaya devam ediyor. Artık bilindiği üzere tüm dünyada yapay zeka teknolojileri hızla geliştirilmeye devam ediliyor. Evrakta sahteciliği konusunda da dijital yöntemler daha keskin ve net çözümler sunabilir. Sistem henüz yeni yürürlüğe olsa da orta uzun vadede hem devletin gelirlerini arttırabilir hem de iş dünyası için güvenilir bir ortam oluşturabilir. Küresel ölçekte bu tür sistemler sadece tek yönetim alanında değil, kamu kurumlarının bir çok farklı alanlarında hayata geçirilecek gibi görünüyor. Kurgan, bu yönleriyle uzun soluklu yeni dijital çağda bir simge proje olmaya aday.