Türkiye, Türkçe yapay zeka modeli geliştirme alanında önemli bir atılım gerçekleştiriyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın açıklamalarıyla hız kazanan yerli yapay zeka projeleri, devletin sağladığı güçlü desteklerle geleceğe yönelik umutları artırıyor. Özellikle Türkiye’nin ilk temel yapay zeka büyük dil modelinin Türkçe verilerle zenginleştirilerek kullanıma sunulması, dil bariyerlerini aşarak yapay zekada dışa bağımlılığı azaltacak ve özgün teknolojilerin geliştirilmesini teşvik edecek. Bu sayede, Türkçe yapay zeka modelleri hem akademik hem de endüstriyel alanda daha etkin şekilde kullanılabilecek, ülkemizin dijital dönüşüm sürecine katkısı katlanarak artacak.
Devlet Desteğiyle Yükselen Yapay Zeka Ekosistemi: Türkçe Yapay Zeka Modeli
Türkiye’de yapay zeka ekosisteminin gelişmesi için devletin sağladığı destekler büyük önem taşıyor. TÜBİTAK, son 22 yılda yapay zeka alanında gerçekleştirdiği 4 bin 800 proje ve 6 bin 275 kişiye sağladığı 25 milyar TL’den fazla destekle bu alandaki yatırımlarını artırmış durumda. Ayrıca, TÜBİTAK Yapay Zeka Ekosistem Çağrıları ile yerli teknoloji tedarikçisi KOBİ’ler, araştırma merkezleri ve kamu kurumlarının yapay zeka projeleri destekleniyor. Teknoparklarda faaliyet gösteren 2 bin 900’den fazla firma, yapay zeka alanında yenilikçi projeler geliştirerek Türkiye’nin bu alandaki potansiyelini ortaya koyuyor.
Türkçe Düşünebilen Yapay Zeka: Büyük Dil Modeli
Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçe düşünebilen yapay zeka geliştirmek amacıyla “büyük dil modeli” üzerinde çalışıyor. TDK Başkanı Prof. Dr. Osman Mert, bu modelle Türkçe düşünen ve Türkçe cevap veren yapay zeka ürünlerinin geliştirileceğini belirtiyor. Ulusal Türkiye Derlemi ve büyük dil modeli projeleriyle, Türkçenin yapay zeka teknolojilerinde daha etkin bir şekilde kullanılmasının önü açılacak. Mert, her devletin yaptığı yapay zeka ürünü ile kendi algısını dünyaya sunduğunu belirtiyor ve bu nedenle büyük dil modelinde corpus (derlem) dil bilimcilerinin çalışmasının gerekliliğini vurguluyor.
Girişimcilik Ekosistemindeki Canlılık
Türkiye’deki yapay zeka girişimlerinin sayısı her geçen gün artıyor. TAI’nin Yapay Zeka Girişimleri Haritasının Nisan 2025 güncellemesine göre, Türkiye’deki toplam yapay zeka girişimi sayısı 393’e ulaştı. Üretken Yapay Zeka, Makine Öğrenmesi ve Veri Analitiği kategorilerindeki yükseliş, bu alandaki çeşitliliği ve derinliği gösteriyor. Özellikle dil modelleme ve video üretimi gibi alanlarda yoğunlaşan girişimler, Türkiye’nin yapay zeka ekosistemindeki potansiyeli gözler önüne seriyor. TRAI Genel Müdürü Can Sinemli, Türkiye’deki girişimlerin dil modelleme ve video üretimi gibi alanlarda yoğunlaşmaya başladığını belirtiyor.
Türkiye’nin Büyük Dil Modeli T3 AI’LE
Türkiye Teknoloji Takımı tarafından geliştirilen büyük dil modeli T3 AI’LE projesi için gönüllüler aranıyor. Selçuk Bayraktar, T3 Vakfı öncülüğünde gerçekleştirilen bu girişimle bütün dilleri kapsayacak şekilde Türkçe merkezli bir doğal dil işleme projesinin çalışmalarının başladığını duyurmuştu.
TÜBİTAK’ın Büyük Dil Modeli Projesi
TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen Türkiye’nin Büyük Dil Modeli Projesi, yapay zeka teknolojilerinde yeni bir atılımı temsil ediyor. Prof. Dr. Mehmet Haklıdır, bu modelin insan dilini anlama, işleme ve üretme amacıyla geliştirilen bir yapay zeka sistemi olduğunu belirtiyor. Bu model, derin öğrenme teknikleri kullanılarak web siteleri, kitaplar ve makaleler gibi çeşitli kaynaklardan toplanmış milyarlarca kelime içeren devasa veri kümeleri üzerinde eğitiliyor.
Sonuç olarak, Türkiye yapay zeka alanında önemli adımlar atarak geleceğe hazırlanıyor. Devletin sağladığı güçlü destekler, girişimcilik ekosistemindeki canlılık ve büyük dil modeli projeleri sayesinde, Türkçe yapay zeka modeli geliştirme konusunda da önemli mesafeler kat ediliyor. Bu sayede Türkiye, yapay zeka teknolojilerinde hem bölgesel hem de küresel ölçekte söz sahibi olma yolunda hızla ilerliyor.
